طرح توجیهی تولید گل حفاری یکی از مهمترین اسناد برای راهاندازی واحدهای تولید سیالات حفاری در صنعت نفت و گاز است؛ محصولی استراتژیک که نقشی اساسی در خنککاری مته، کنترل فشار چاه، انتقال کندهها و حفظ پایداری دیواره چاه دارد.
اهمیت دائمی عملیات حفاری باعث شده تولید گل حفاری همواره یک بازار فعال، قابل پیشبینی و دارای تقاضای پایدار باشد. این مقدمه با هدف ایجاد یک دید شفاف نسبت به ضرورت تولید این محصول، بررسی جایگاه آن در صنعت انرژی، تحلیل شرایط بازار و آشنایی اولیه با فرآیند تولید نوشته شده تا خواننده در ادامه مسیر با آمادگی بیشتری به سراغ جزئیات فنی، مالی و اقتصادی طرح توجیهی تولید گل حفاری برود.
معرفی طرح تولید گل حفاری
گل حفاری بهعنوان یک سیال مهندسیشده، در تمامی مراحل حفاری چاهها استفاده میشود و کیفیت آن مستقیماً بر سرعت، ایمنی و هزینههای عملیات تأثیر میگذارد. به همین دلیل، در طرح توجیهی تولید گل حفاری، شناخت دقیق عملکرد، ترکیبات و بازار مصرف از مهمترین پیشنیازهای تصمیمگیری محسوب میشود.
تعریف گل حفاری و کاربردهای آن
گل حفاری یک سیال تخصصی است که با ترکیبی از آب، مواد معدنی، پلیمرها و افزودنیهای کنترلکننده، تولید میشود و وظیفه آن خنککردن مته، انتقال کندهها به سطح، کنترل فشار سازند، جلوگیری از ریزش دیواره چاه و ایجاد روانکاری مناسب در حین حفاری است. عملکرد صحیح این سیال، ریسک عملیات را کاهش داده و عمر تجهیزات حفاری را افزایش میدهد، به همین دلیل تولید آن اهمیت اقتصادی بالایی دارد.
انواع گل حفاری (پایه آبی، پایه روغنی، پلیمری، نانویی)
گل حفاری بسته به نوع سازند و عمق چاه، در چهار دسته اصلی تولید و مصرف میشود:
- گل پایه آبی (WBM): اقتصادی، پرمصرف و مناسب برای اکثر پروژهها.
- گل پایه روغنی (OBM): مقاوم در برابر دما و فشار بالا و مناسب برای چاههای عمیق.
- گل پلیمری: با ویسکوزیته کنترلشده، پایداری بهتر و سازگارتر با محیطزیست.
- گل نانویی: نسل جدید سیالات حفاری با کارایی بالا، خواص رئولوژیکی ممتاز و مصرف رو به رشد در پروژههای پیشرفته.

اهمیت اقتصادی و صنعتی گل حفاری
گل حفاری یکی از مصرفیترین اقلام در پروژههای نفت و گاز است و هزینه آن بخش قابلتوجهی از بودجه حفاری را تشکیل میدهد. تولید داخلی این محصول باعث کاهش وابستگی ارزی، افزایش سرعت تأمین، کاهش هزینههای پروژه و ایجاد فرصتهای صادراتی میشود. برای سرمایهگذاران، طرح توجیهی تولید گل حفاری یک فرصت کمریسک با بازار دائمی و قراردادهای بلندمدت است.
استانداردهای بینالمللی API و ISO
تمامی محصولات تولیدی باید مطابق با استانداردهای معتبر مانند API RP 13B و ISO 13500 تولید و آزمایش شوند. این استانداردها کیفیت، پایداری، رئولوژی و ایمنی سیالات حفاری را مشخص کرده و رعایت آنها شرط ورود به بازارهای نفتی است. تولیدکننده موظف است تمامی تستهای ویسکوزیته، وزن مخصوص، فیلترکیک و پایداری را مطابق این استانداردها انجام دهد تا محصول قابلیت استفاده در پروژههای داخلی و خارجی را داشته باشد.
بررسی بازار و وضعیت تقاضا
در این بخش از طرح توجیهی تولید گل حفاری، هدف تحلیل دقیق بازار مصرف گل حفاری، برآورد تقاضای سالانه، شناخت مشتریان اصلی و بررسی ظرفیت رقابتی این صنعت است. بازار گل حفاری بهدلیل مصرف بالا در پروژههای نفت، گاز و حفاریهای اکتشافی همواره پویا و دارای نیاز مداوم است. این موضوع باعث میشود تولید این محصول در داخل کشور یک فعالیت صنعتی پایدار با گردش مالی بالا محسوب شود.
تحلیل بازار داخلی گل حفاری
مصرف گل حفاری در ایران متناسب با تعداد دکلهای فعال، پروژههای توسعهای و میزان حفاریهای سالانه تعیین میشود. شرکت ملی نفت و شرکتهای پیمانکار حفاری بزرگترین خریداران این محصول هستند و بهصورت دائمی به انواع گل پایه آبی، روغنی و پلیمری نیاز دارند. حجم مصرف سالانه بهگونهای است که بازار داخلی بهراحتی توان جذب ظرفیتهای جدید تولید را دارد و واردات همچنان سهم قابلتوجهی در تأمین نیاز کشور ایفا میکند، بنابراین تولید داخلی مزیت رقابتی بالایی دارد.
مصرفکنندگان اصلی و صنایع مرتبط
بزرگترین مشتریان گل حفاری عبارتاند از:
- شرکت ملی حفاری ایران
- شرکتهای پیمانکاری حفاری بخش خصوصی
- شرکتهای خدمات نفتی
- پروژههای اکتشاف و توسعه میادین نفت و گاز
این پروژهها بهصورت مستمر به تأمین سیالات حفاری نیاز دارند و قراردادهای آنها اغلب سالانه یا چندساله است که این موضوع امنیت فروش را برای تولیدکنندگان فراهم میکند.
فرصتهای صادراتی گل حفاری
بازار کشورهای منطقه مانند عراق، ترکمنستان، عمان و قزاقستان، بهدلیل فعالیتهای گسترده نفتی، مقصد مهمی برای صادرات انواع گل حفاری محسوب میشود. کیفیت مناسب، قیمت رقابتی و نزدیکی جغرافیایی ایران مزیتهایی است که امکان حضور در این بازارها را تقویت میکند. در طرح توجیهی تولید گل حفاری، صادرات بهعنوان یکی از مسیرهای اصلی توسعه درآمد معرفی میشود.
تحلیل رقبا و جایگاه تولیدکنندگان موجود
در حال حاضر چند شرکت بزرگ در کشور تولیدکننده گل حفاری هستند، اما محدودیت ظرفیت، وابستگی به مواد اولیه خاص و افزایش پروژههای حفاری باعث شده رقابت همچنان متعادل بماند. تولیدکنندگان جدید با ارائه کیفیت مطابق استاندارد API و قیمت رقابتی میتوانند بهسرعت سهم قابلتوجهی از بازار را در اختیار بگیرند. ترکیب نیاز پایدار و تعداد محدود تولیدکنندگان، شرایطی مطلوب برای ورود سرمایهگذار به این صنعت ایجاد میکند.

مشخصات فنی گل حفاری
در این بخش، به بررسی ترکیبات اصلی، ویژگیهای فنی و مشخصات استاندارد گل حفاری پرداخته میشود. شناخت دقیق خواص رئولوژیکی و شیمیایی این محصول، اساس طراحی خطوط تولید و تعیین کیفیت نهایی است. هر نوع گل حفاری باید متناسب با شرایط سازند، عمق چاه و نوع عملیات، فرمولاسیون دقیقی داشته باشد تا بتواند عملکرد مناسب را در پروژههای نفت و گاز تضمین کند.
ترکیبات اصلی و مواد مورد استفاده در گل حفاری
گل حفاری از مجموعهای از مواد معدنی، پلیمرها، افزودنیها و سیالات پایه تشکیل میشود که هرکدام نقشی متفاوت در کنترل خصوصیات سیال دارند. مهمترین اجزای تشکیلدهنده عبارتاند از:
- بنتونیت: برای ایجاد ویسکوزیته و پایداری.
- باریت: ماده وزندهنده برای کنترل فشار سازند.
- پلیمرهای حفاری: برای بهبود رئولوژی و افزایش قدرت حمل کندهها.
- افزودنیهای کنترل فیلتر: کاهش آبدهی و محافظت از دیواره چاه.
- مواد روانکننده: کاهش اصطکاک و افزایش عمر مته.
- آب یا روغن: بهعنوان فاز پایه بسته به نوع سیال حفاری.
این ترکیبات با نسبتهای مشخص مخلوط میشوند تا ویژگیهای مورد نیاز مطابق استاندارد API حاصل شود.
خواص فیزیکی و شیمیایی موردنیاز گل حفاری
گل حفاری باید مجموعهای از ویژگیهای مهندسی را داشته باشد تا در شرایط متغیر حفاری عملکرد مناسبی ارائه دهد. مهمترین خواص فنی شامل موارد زیر است:
- ویسکوزیته کنترلشده: برای حمل کندهها و جلوگیری از رسوب.
- وزن مخصوص مناسب: جهت کنترل فشار سازند و جلوگیری از فوران.
- فیلترکیک کم: برای جلوگیری از صدمه سازندی.
- پایداری حرارتی: مقاومت در برابر دما و فشار چاههای عمیق.
- رفتار رئولوژیکی استاندارد: مطابق تستهای Fann Viscometer.
- سازگاری شیمیایی: عدم واکنش نامطلوب با سازندهای شیل یا نمکی.
این ویژگیها توسط آزمایشگاه کنترل کیفیت در مرحله تولید و پیش از عرضه محصول بررسی و تأیید میشود.
نقش استاندارد API در تعیین کیفیت محصول
استانداردهای API RP 13B و ISO 13500 معیار اصلی سنجش کیفیت گل حفاری هستند و تمامی تولیدکنندگان موظفاند محصولات خود را طبق این استانداردها فرمولسازی و آزمایش کنند. تستهایی همچون ویسکوزیته پلاستیک، نقطه屈، مقدار آبدهی، وزن مخصوص و پایداری حرارتی معیارهایی هستند که کیفیت محصول نهایی را تعیین میکنند. رعایت این استانداردها، امکان استفاده از گل تولیدی را در پروژههای بینالمللی و مناقصات نفتی تضمین میکند.
ظرفیت و مقیاس تولید در طرح تولید گل حفاری
در این بخش، ظرفیت اسمی و عملی کارخانه، سطح تولید سالانه، برنامه توسعه و میزان نیاز بازار بررسی میشود. تعیین ظرفیت مناسب باعث میشود سرمایهگذار بتواند بر اساس نیاز واقعی صنعت، هزینهها و حجم تولید را بهصورت دقیق برنامهریزی کند. انتخاب ظرفیت صحیح به کاهش ریسک، افزایش سودآوری و بهرهبرداری بهینه از تجهیزات منجر میشود.
ظرفیت اسمی و عملی کارخانه
ظرفیت اسمی معمولاً براساس توان تجهیزات، تعداد شیفتهای کاری و نوع محصولات تعیین میشود. کارخانههای تولید گل حفاری معمولاً در ظرفیتهای ۵۰۰۰، ۱۰ هزار، ۲۰ هزار و ۳۰ هزار تن در سال طراحی میشوند.
با توجه به نوسانات بازار و نوع قراردادها، ظرفیت عملی معمولاً ۸۵ تا ۹۰ درصد ظرفیت اسمی محاسبه میشود تا بیشترین بهرهوری همراه با حفظ کیفیت تولید به دست آید.
معیارهای تعیین ظرفیت بهینه تولید
برای انتخاب ظرفیت مناسب، چند عامل کلیدی باید بررسی شود:
- میزان تقاضای سالانه صنایع حفاری
- تعداد پروژههای فعال و دکلهای حفاری
- امکان تأمین مواد اولیه با حجم کافی
- توان مالی سرمایهگذار برای خرید تجهیزات
- برنامه توسعه برای ورود به بازارهای صادراتی
ظرفیتهای متوسط (۱۰ تا ۲۰ هزار تن) به دلیل تعادل در هزینه و سوددهی، محبوبترین گزینه برای سرمایهگذاری هستند.
امکان توسعه ظرفیت در سالهای آینده
یکی از مزایای تولید گل حفاری، قابلیت توسعه سریع خطوط تولید است. در طراحی اولیه کارخانه معمولاً فضا و زیرساخت کافی برای افزایش ظرفیت تا ۳۰ تا ۵۰ درصد در سالهای آینده پیشبینی میشود. این امکان توسعه برای سرمایهگذار مزیت مهمی است، زیرا با افزایش تقاضا در بازار یا انعقاد قراردادهای بزرگ میتواند بدون هزینهسازی سنگین، تولید را افزایش دهد.
بررسی مواد اولیه گل حفاری
در این بخش به معرفی کامل مواد اولیه، ویژگیها، نحوه تأمین و میزان مصرف هر ماده پرداخته میشود. شناسایی دقیق مواد اولیه یکی از مهمترین مراحل طراحی خطوط تولید است، زیرا کیفیت این مواد مستقیماً روی عملکرد نهایی گل حفاری اثر میگذارد. همچنین شناخت بازار تأمینکنندگان داخلی و خارجی، به سرمایهگذار کمک میکند برنامهریزی مطمئنتری برای تولید داشته باشد.
معرفی مواد اولیه مصرفی در تولید گل حفاری
برای تولید انواع گل حفاری، چند ماده اصلی و چند افزودنی تخصصی موردنیاز است که در ترکیبهای مختلف استفاده میشوند:
- بنتونیت سدیمی برای ایجاد ویسکوزیته و پایداری ساختاری
- باریت (BaSO₄) برای افزایش وزن مخصوص سیال
- پلیمرهای حفاری مانند PAC، CMC و XC Polymer جهت تنظیم خواص رئولوژیکی
- افزودنیهای کنترل فیلترکیک برای کاهش آبدهی
- نمکها و پایدارکنندهها جهت سازگاری با سازندهای نمکی و شیل
- مواد ضدکف و ضد خوردگی
- فاز پایه (آب یا روغن معدنی) بسته به نوع گل
ترکیب این مواد با نسبتهای دقیق، کیفیت و عملکرد گل حفاری را مشخص میکند.
ویژگیها و مشخصات فنی مواد اولیه
مواد اولیه باید مطابق استانداردهای API و ISO دارای ویژگیهای مشخصی باشند:
- بنتونیت با درصد مونتموریلونیت بالا برای ایجاد ژل مناسب
- باریت با وزن مخصوص بالاتر از ۴٫۲ و بدون آلودگی سیلیسی
- پلیمرهای حفاری با خلوص بالا برای ایجاد رئولوژی پایدار در دماهای بالا
- افزودنیهای کنترل فیلتر با قابلیت کاهش آبدهی تا حد استاندارد API
- روغن پایه با نقطه اشتعال استاندارد برای تولید گلهای پایه روغنی
کیفیت مواد اولیه تعیینکننده کیفیت نهایی محصول است و باید بهصورت مستمر کنترل شود.
تأمینکنندگان داخلی و خارجی مواد اولیه
بازار تأمین مواد اولیه گل حفاری متنوع است و شامل تولیدکنندگان داخلی و وارداتی میشود:
- بنتونیت: تولید فراوان در داخل، خصوصاً در سمنان، خراسان و یزد
- باریت: معادن فعال در همدان، کرمان، کهگیلویه و بویراحمد
- پلیمرهای حفاری: بیشتر وارداتی از چین، هند، روسیه و آلمان
- افزودنیهای شیمیایی: ترکیبی از تولید داخلی و وارداتی
- روغنهای پایه: قابل تأمین از پتروشیمیها و واردات
این بخش از طرح توجیهی تولید گل حفاری کمک میکند سرمایهگذار بهترین مسیر تأمین را انتخاب کند و ریسک کمبود مواد رفع شود.
نیروی انسانی مورد نیاز برای تولید گل حفاری
مدیریت نیروی انسانی نقش کلیدی در موفقیت تولید گل حفاری دارد و کیفیت، ایمنی و بهرهوری کارخانه به آموزش و تخصص پرسنل وابسته است. پرسنل عملیاتی شامل اپراتورهای میکسر و پمپ، کارگران بستهبندی و اپراتور تانکهای ذخیرهسازی هستند و برای یک کارخانه متوسط معمولاً ۱۰ تا ۱۵ نفر کافی است.
کنترل کیفیت نیز توسط کارشناسان شیمی و پلیمر و تکنسینهای آزمایشگاه انجام میشود تا محصول مطابق استانداردهای API و ISO باشد. علاوه بر پرسنل تولید، بخش اداری و پشتیبانی شامل مدیر کارخانه، کارشناس خرید، حسابدار و نیروی تعمیرات، عملکرد روان کارخانه را تضمین میکند. در طرح توجیهی تولید گل حفاری ، تعداد و تخصص های نیروی انسانی مورد نیاز مورد بررسی قرار می گیرد.

زمین، ساختمان و زیرساختها
انتخاب زمین مناسب و طراحی زیرساختهای کارخانه، از مهمترین عوامل موفقیت تولید گل حفاری است. دسترسی به مواد اولیه، شبکههای حملونقل، انرژی و فضای کافی برای توسعه آینده، مستقیماً بر بهرهوری و کاهش هزینههای عملیاتی تأثیر میگذارد. این بخش جزئیات مورد نیاز برای احداث کارخانه را ارائه میدهد.
متراژ و محل زمین مورد نیاز
برای یک کارخانه متوسط با ظرفیت تولید ۱۰ تا ۲۰ هزار تن گل حفاری در سال، زمین مورد نیاز بین ۵ تا ۱۰ هزار متر مربع است. محل کارخانه باید دارای دسترسی آسان به جادههای اصلی و مسیرهای حملونقل مواد اولیه و محصول نهایی باشد. نزدیکی به معادن بنتونیت و باریت، مزیت اقتصادی محسوب میشود و هزینه حمل را کاهش میدهد.
طراحی ساختمانها و سالنهای تولید
سالنهای تولید باید شامل بخشهای زیر باشند:
- سالن مخلوطسازی و میکسرها
- تانکهای ذخیرهسازی مواد اولیه و محصول نهایی
- بخش بستهبندی و آمادهسازی برای حملونقل
- آزمایشگاه کنترل کیفیت
- دفاتر اداری و پشتیبانی
ابعاد و ارتفاع سالنها باید به گونهای طراحی شود که امکان نصب تجهیزات با ظرفیت بالا و عملیات همزمان چند شیفت فراهم باشد.
زیرساختهای انرژی و تأسیسات
کارخانه نیازمند دسترسی پایدار به خدمات زیر است:
- برق صنعتی با توان کافی برای تجهیزات سنگین
- آب مصرفی و تصفیه شده برای تولید گل پایه آبی و شستشوی تجهیزات
- گاز یا سوخت برای بخشهای گرمایشی و فرآیندی
- سیستم فاضلاب و مدیریت پساب مطابق استانداردهای محیطزیست
- دسترسی به شبکه اینترنت و ارتباطات برای کنترل و مدیریت خط تولید
امکان توسعه و فضای آینده
در طراحی کارخانه، فضای اضافی برای توسعه ظرفیت تا ۳۰ تا ۵۰ درصد و نصب تجهیزات جدید پیشبینی میشود. این امکان توسعه باعث میشود کارخانه در صورت افزایش تقاضا یا ورود به بازارهای صادراتی بتواند بدون تغییر اساسی، ظرفیت تولید خود را افزایش دهد.
تحلیل مالی و اقتصادی در طرح توجیهی تولید گل حفاری
بخش تحلیل مالی، محور تصمیمگیری سرمایهگذار برای راهاندازی کارخانه تولید گل حفاری است. در این قسمت، برآورد هزینههای سرمایهای، سرمایه در گردش، هزینههای جاری، درآمد پیشبینیشده و سودآوری پروژه ارائه میشود تا امکان ارزیابی ریسک و بازده سرمایهگذاری فراهم گردد.
هزینه احداث کارخانه تولید گل حفاری
هزینههای ثابت شامل خرید زمین، احداث ساختمانها، خرید تجهیزات و ماشینآلات، نصب و راهاندازی خط تولید است. برای یک کارخانه متوسط با ظرفیت تولید سالانه ۱۰ تا ۲۰ هزار تن گل حفاری، این هزینهها معمولاً بین ۵ تا ۱۰ میلیون دلار بسته به نوع تجهیزات و سطح اتوماسیون متغیر است.
سرمایه در گردش و هزینههای جاری
سرمایه در گردش شامل خرید مواد اولیه، حقوق و دستمزد پرسنل، انرژی، نگهداری تجهیزات و سایر هزینههای عملیاتی است. بسته به ظرفیت و تعداد شیفتهای کاری، سرمایه در گردش حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد سرمایه ثابت برآورد میشود.
درآمد سالانه و نقطه سر به سر
با توجه به قیمت متوسط گل حفاری در بازار داخلی و حجم تولید، درآمد سالانه کارخانه برای ظرفیت ۱۰ هزار تن حدود ۳ تا ۵ میلیون دلار برآورد میشود. نقطه سر به سر با توجه به هزینههای ثابت و متغیر، معمولاً در سال دوم یا سوم تولید محقق میشود.
سودآوری و بازده سرمایهگذاری
سود خالص سالانه و نرخ بازگشت سرمایه (IRR) بسته به ترکیب محصولات، قیمت فروش و بهرهوری خط تولید بین ۲۰ تا ۳۵ درصد تخمین زده میشود. رعایت استانداردهای کیفیت و کنترل هزینهها، باعث افزایش قابلیت رقابتی و جذب قراردادهای بلندمدت با شرکتهای حفاری میشود.
تحلیل حساسیت
تحلیل مالی شامل بررسی تغییرات قیمت مواد اولیه، نوسان نرخ ارز، تغییر در قیمت فروش و ظرفیت تولید است. این بررسیها به سرمایهگذار کمک میکند ریسکها را مدیریت کند و برنامههای مالی جایگزین برای شرایط مختلف بازار آماده داشته باشد.
مجوزها، استانداردها و الزامات قانونی
برای راهاندازی کارخانه تولید گل حفاری، رعایت مجوزها و استانداردهای قانونی و صنعتی از الزامات اصلی است. این بخش به سرمایهگذار کمک میکند تا قبل از شروع عملیات، تمام مراحل قانونی را طی کرده و امکان تولید و فروش محصول در بازارهای داخلی و بینالمللی را تضمین کند.
مجوزهای مورد نیاز
- مجوز صنعتی از وزارت صنعت، معدن و تجارت جهت تأسیس واحد تولیدی
- مجوز محیط زیست و ارزیابی اثرات زیستمحیطی برای مدیریت پسماند و پساب تولید
- مجوز بهداشت و ایمنی شغلی (HSE) برای پرسنل و محیط کار
- مجوز بهرهبرداری از منابع آب و انرژی در صورت استفاده صنعتی از شبکه آب و برق
استانداردهای ملی و بینالمللی
- رعایت استانداردهای API RP 13B و ISO 13500 برای تولید گل حفاری مطابق ویژگیهای رئولوژیکی، ویسکوزیته، وزن مخصوص و فیلترکیک
- استانداردهای ملی ایران برای تولید مواد شیمیایی صنعتی و ایمنی کار
- استانداردهای بستهبندی و برچسبگذاری برای محصول نهایی
الزامات قانونی و قراردادی
- ثبت شرکت و اخذ شناسه ملی و مالیاتی
- رعایت قوانین کار و بیمه کارکنان
- قراردادهای تأمین مواد اولیه و فروش محصول مطابق قوانین تجاری داخلی و بینالمللی
- رعایت مقررات صادرات و واردات در صورت فروش به بازارهای خارجی
رعایت دقیق این مجوزها و استانداردها، نه تنها باعث فعالیت قانونی کارخانه میشود بلکه اعتماد مشتریان داخلی و خارجی را نیز افزایش میدهد و موقعیت رقابتی تولیدکننده را تقویت میکند.
سفارش طرح توجیهی تولید گل حفاری
اگر قصد دارید وارد صنعت تولید گل حفاری شوید و به دنبال یک راهنمای جامع، دقیق و عملیاتی برای راهاندازی کارخانه هستید، میتوانید سفارش طرح توجیهی تولید گل حفاری خود را ثبت کنید. این طرح شامل بررسی کامل بازار، تحلیل مالی، برآورد هزینهها، ظرفیت تولید، مواد اولیه، تجهیزات، نیروی انسانی، استانداردها و فرصتهای صادراتی است تا مسیر سرمایهگذاری شما کاملاً شفاف و مطمئن باشد.
با داشتن یک طرح توجیهی تولید گل حفاری حرفهای، میتوانید به راحتی برای دریافت وام، جذب سرمایهگذار، اخذ مجوز و شروع تولید اقدام کنید و ریسک پروژه را به حداقل برسانید.
پروژه های مرتبط:
برخی از مهمترین پروژه های مرتبط به طرح توجیهی کارخانه بسته بندی حبوبات عبارت از موارد زیر است:

